بخش اعظمی از آیات کریمه قرآن به معرفی چهره تابناک اهل‌بیت و بیان فضایل این خاندان مکرم اختصاص دارد. این آیات گاه به صورت جمعی، خمسه طیبه را مورد ستایش قرار داده که حضرت سیدالشهدا(ع) نیز یکی از این جمع محسوب می‌گردد. مانند آیه تطهیر، آیه مباهله و سوره هل أتی و گاه به صورت اختصاصی تمجید گردیده است. مانند سوره فجر که در روایات از آن تعبیر به سوره امام حسین علیه‌السلام گردیده است.

   از سویی تعداد قابل توجهی از آیات قرآن به آیات‌المهدی مشهور است که در آنها به موضوع مستضعفان، سرنوشت بشریت در آخرالزمان، حکومت صالحان و مانند آن پرداخته است. اما جدا از دو موضوع در قرآن کریم، آیاتی نیز وجود دارد که از سوی ائمه اطهار به شهادت حضرت سیدالشهدا(ع) و انتقام امام زمان(عج) از قاتلان آن حضرت تأويل شده است. حتی برخی از کتب، باب مخصوصی در این زمینه دارند. مثلا در جلد ۴۴ بحارالانوار بابی تحت این عنوان وجود دارد: الآیات المُؤوّلهًْ لِشهادتهِ وَ أنّهُ يَطلُبُ اللهُ بِثأره (آیاتی که به شهادت سیدالشهدا تأويل شده و اینکه خداوند خود خونخواه اوست) یا در کامل الزیارات‌، بابی تحت عنوان ما نَزَلَ مِن القُرآن بِقتلِ الحُسین و انتقام‌ِ الله عزّوجلّ وَ لَو بَعدَ حِین (آیاتی از قرآن که در‌باره شهادت امام حسین و انتقام خدای عزوجل نازل شده، هر چند زمانی طولانی از شهادتش گذشته باشد) البته همچنان که مشاهده خواهیم کرد مقصود از انتقام خداوند‌، همان ظهور امام زمان و به عقوبت رسیدن قاتلان سیدالشهدا(ع) به‌وسیله آن حضرت است.

در قسمت پایانی این سلسله به معرفی تعدادی از این آیات می‌پردازیم:

۱. وَ مَن قُتِلَ مَظلوماً فَقَد جَعَلنا لِوَلِیِهِ سُلطاناً فَلا یُسرِفْ فی القَتلِ إنّهُ کانَ مَنصُوراً؛ آن کس که مظلوم کشته شده، برای ولیّ‌اش سلطه و حق قصاص قرار دادیم. اما در قتل اسراف نکند چرا که او مورد حمایت است. (اسرا/ ۳۳)

از امام صادق(ع) روایت است که این آیه در شأن حسین(ع) نازل گردیده و اگر همه اهل زمین در عوض این جنایت کشته شوند اسراف نخواهد بود.(تفسیر نورالثقلین، ج۳، ذیل آیه شریفه)

در روایت دیگری از امام باقر علیه‌السلام نقل شده که فرمود مقصود از این آیه حسین بن علی(ع) است که مظلومانه به قتل رسید و ما اولیای دم و خونخواه او هستیم. 

رسول گرامی اسلام(ص) نیز فرمود مقصود از کشته شده در این آیه حسین(ع) است و ولیّ دَم او حضرت قائم(عج) است.(همان)

امام صادق(ع) در تفسیر این آیه فرمود مقصود از «ولی» در این آیه شریفه قائم آل‌محمد(ص) است که چون ظهور فرماید کسانی را به خونخواهی حسین(ع) می‌کشد...(کامل‌الزیارات، ۱۹۳)

همچنان که می‌دانیم یکی از نام‌های مقدس امام زمان «منصور» است که در زیارت عاشورا و دعای ندبه به آن تصریح شده است و با واژه منصور در این آیه شریفه قابل تطبیق می‌باشد. در زیارت عاشورا می‌خوانیم: أن يَرزُقَنى طَلبَ ثارِکَ مَعَ إمامٍ مَنصور. همچنین فرازی از دعای ندبه چنین است: اَینَ المنصورُ علی مَنِ اعتَدی عَلیهِ وَ افتَری». این مطلب در روایت دیگری از امام باقر(ع) مورد تأكيد قرار گرفته است: «منظور از مظلوم در این آیه امام حسین است... و همانا خداوند مهدی ما را منصور نامیده است.»(تفسیر فرات کوفی)

۲. اُذِنَ لِلذینَ یُقاتَلُونَ بِأنّهُم ظُلِمُوا وَ إنّ اللهَ عَلى نَصرِهِم لَقَدير؛ به کسانی که ستمکارانه مورد جنگ و هجوم قرار می‌گیرند چون به آنان ستم شده، اجازه جنگ داده شده. مسلما خداوند بر یاری دادن آنان توانا است.(حج ٣٩)

امام صادق(ع) در تأویل آیه شریفه فرمود این زمانی است که حضرت مهدی(عج) ظهور می‌کند و به خونخواهی امام حسین(ع) برمی‌خیزد و چنین می‌فرماید: «ما اولیای دم و طلب‌کنندگان دیه هستیم.»(تفسیر نورالثقلین)

۳. وَ قَضَينا إلى بَنى إسرائيلَ فى الكِتابِ لَتُفسِدُنّ فى الأرضِ مَرّتَينِ وَ لَتَعلُنّ عُلُوّاً كَبيراً؛ و ما بر بنی‌اسرائیل چنین حکم کردیم که قطعا دو بار در زمین فساد می‌کنید و به سرکشی و طغیان بزرگ دچار می‌شوید.(اسرا، ۴)

امام صادق علیه‌السلام در تفسیر این آیه فرمودند: مقصود از دو بار فساد، یکی شهادت امیرالمؤمنين(ع) و دیگری زخم‌هایی است که با نیزه بر بدن مقدس امام حسن بن علی(ع) وارد کردند. اما منظور از سرکشی و طغیان بزرگ، کشتن سیدالشهدا است.

آن حضرت در ادامه، آیه بعدی(اسرا، ۵) را نیز به موضوع شهادت امام حسین مرتبط می‌فرماید:

۴. فَإذا جاءَ وَعدُ اُوليهُما بَعَثنا عَلَيكُم عِباداً لَنا اُولى بأسٍ شَديدٍ فَجاسوا خِلالَ الديارِ وَ كانَ وَعداً مَفعولاً؛ پس هنگامی‌که وعده نخستین عذابِ فسادانگیزی و طغیان شما فرا رسد، بندگان سخت پیکار و نیرومند خود را بر ضد شما برانگیزیم. آنان برای عقوبت شما لابه‌لای خانه‌ها را به دقت جست‌وجو می‌کنند و این وعده‌ای قطعی است.(اسرا، ۵)

امام صادق(ع) در دلالت این آیه فرمودند: مقصود از (وعده عذاب نخستین)، زمان خونخواهی حسین(ع) و یاری کردن آن حضرت است. و منظور از «بندگان سخت پیکار و نیرومند خود را بر ضد شما برانگیزیم...» آن است که خداوند متعال پیش از حضرت قائم(عج)، گروهی را برانگیزد که هیچ یک از دشمنان آل‌محمد را رها نمی‌کنند بلکه همگی را کیفر می‌دهند و این وعده حتما به وقوع می‌پیوندد.(تفسیر برهان)

۵. إنّا لَنَنصُرُ رُسًلَنا وَ الذينَ آمَنوا فى الحَيوهًْ الدُنيا وَ يَومَ يَقُومُ الأشهاد؛ بى‌تردید ما پیامبران خود و مؤمنان را در زندگی دنیا و روزی که گواهان برای شهادت دادن به پا خیزند یاری می‌کنیم.(غافر، ۵۱)

امام باقر علیه‌السلام طی حدیثی این آیه را تلاوت کرد و فرمود حسین بن علی(ع) از جمله این گروه بود که مورد یاری و نصرت قرار نگرفت. سپس فرمود وَ اللهِ لَقد قُتِلَ قَتَلَهًُْ الحُسَينِ وَ لَم يُطلَبْ بِدَمِهِ بَعدُ؛ به خدا سوگند قاتلان حسین جملگی کشته شدند اما هنوز از او خونخواهی صورت نگرفته است.

سالار شهیدان به فرزندش امام سجاد(ع) فرمود: یا وَلَدی یا عَلی وَ اللهِ لا یَسکُنُ دَمی حَتی یَبعَثَ اللهُ المَهدیَّ فَیَقتُلُ عَلی دَمی مِن المُنافقینَ الکَفَرَهًَْ الفَسَقَهًَْ سَبعینَ اَلفا؛ علی جان! به خدا سوگند خون من از جوشش باز نمی‌ایستد تا اینکه خداوند مهدی را برانگیزد و او به انتقام خون من از منافقان فاسق و کافر، هفتاد هزار نفر را می‌کشد  (بحارالانوار ۴۵ /۲۹۹)

آری! این بغض همچون خاری در چشم و استخوان شکسته‌ای در گلوی شیعیان و محبان سیدالشهدا(ع) مانده تا روزی که گلبانگ أنا المهدی از سرزمین وحی شنیده شود و وعده الهی اجرا گردد و آن روز به خواست خداوند متعال دیر نیست.