علیرضا زاکانی رئیس‌ کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نهم در نشست خبری با عنوان «پای درس برجام» با ‌اشاره به اینکه یکی از درس‌های برجام این است که منافع ملی را نباید دستخوش رقابت‌های انتخاباتی کنیم، اظهار داشت: صنعت هسته‌ای کشور از زمانی آسیب خورد که به عنوان یک مولفه در رقابت‌های انتخاباتی مدنظر قرار گرفت.
زاکانی از عدم اعتماد به دشمن به عنوان درس دوم برجام نام برد و گفت: ما برای عبور از مشکلات کشور با دو رویکرد مواجهیم؛ اول اولویت دادن به ظرفیت‌های داخلی و در عین‌حال بهره‌مندی از ظرفیت‌های منطقه‌ای و جهانی که در آن توانمند شدن داخلی اهمیت دارد که در این صورت دشمن امیدی برای ضربه زدن به ما نخواهد داشت. وی در توضیح رویکرد دوم جهت عبور از مشکلات بیان داشت: آقای سیدمحمد خاتمی رئیس‌جمهور اسبق در کتاب «مبانی نظری برنامه چهارم توسعه» که در تابستان سال 83 منتشر شد، عنوان می‌دارد که باید نظم موجود جهانی را پذیرفته و یک بازیگر همراه برای دنیا باشیم و در صورت نیاز نیز شکایت خود را به «کدخدا» ببریم؛ که دولت فعلی نیز همین رویکرد را دنبال کرد؛ رویکردی که نه تجربیات تاریخی و نه یافته‌های منطقی آن را تأیید نمی‌کند. رئیس‌ کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نهم با تأکید بر اینکه برجام نشان داد دل بستن به دشمن عملاً جز ناکامی در پی ندارد، گفت: عده‌ای شائبه‌ای مطرح می‌کنند مبنی بر اینکه اگر برجام بد است، چرا آمریکا از آن خارج شد؟ طرح این سؤال به عدم درک شرایط طرف مقابل برمی‌گردد.
زاکانی به ضرورت استفاده از توان کارشناسی کشور در حوزه‌های حقوق بین‌المللی عمومی و پولی و بانکی به عنوان درس دیگر برجام ‌اشاره کرد و گفت:‌ مسئولان ما باید یاد بگیرند که به حوزه و دانشگاه ما تکیه کنند؛ چراکه وقتی نسبت به کارشناسان بی‌توجهی می‌شود، مرعوب بیگانگان شده و سند معیوبی نصیب ما می‌شود که خلل و فرج بسیار دارد.
وی با تأکید بر اینکه دقت در پیشینه کارشناسان به خدمت گرفته‌شده جهت مذاکرات اهمیت بسیار دارد، اظهار داشت: نباید اجازه داد افراد دوتابعیتی در میان مذاکره‌کنندگان کشور حضور داشته باشند و در خلال مذاکرات به جای منافع ملی، منافع 2 نبش خود را مدنظر داشته باشند، از این‌رو هم باید از ظرفیت کارشناسان بهره گرفت و هم باید مراقب حضور مزدوران در میان آنها بود؛ چراکه یک مزدور در میان تیم مذاکره‌کننده می‌تواند در سرنوشت مذاکرات و سرنوشت کشور اثرگذار باشد.
رئیس‌کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نهم از پنهان‌کاری، غیرواقعی‌گویی، عجله و توجیه‌گری خلف وعده‌های دشمن از سوی مسئولان مذاکرات به عنوان یکی دیگر از محورهای درس‌آموز برجام یاد کرد و بیان داشت: اگر اینها صورت نمی‌گرفت، فضای عمومی جامعه به حمایت از مذاکره‌کنندگان کشورمان برمی‌خاست و صدای رسایی در برابر بیگانه داشتیم.
زاکانی اظهار داشت: باید به‌گونه‌ای مذاکرات را به انجام می‌رساندیم تا به طور مشخص، اقدامات متناظر را در این سند می‌گنجاندیم، درحالی‌که ما داشته‌های خود را نقداً در برابر وعده‌های نسیه به دشمن دادیم و مرتکب عجله شدیم، حتی تیم مذاکره‌کننده ایرانی به مثابه یک تیم مرعوب و نیازمند به پای میز مذاکره رفت، در نتیجه دشمن خلف وعده کرد و ما امروز دستمان به جایی بند نیست.
وی افزود: در مذاکرات ژنو الزامی برای آینده پذیرفته شد و آن قانون «همه یا هیچ» بود، در نتیجه اگر امروز ادعا کنیم برجام نابود شده است، ادعای غلطی نیست چون بعضی طرفین برجام الان در آن حضور ندارند که اتفاقاً جزو طرف‌هایی بودند که آقای رئیس‌جمهور اصرار داشت با آنها مذاکره کند.
به گزارش فارس، رئیس‌ کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نهم با ‌اشاره به اینکه این دو ماه نشان خواهد داد که اروپا حاضر است تعهدات خود را در برجام انجام دهد یا نه، گفت: اگر اروپا حاضر به انجام تعهدات خود نشد، آشکار می‌شود که جوهره روح استکبارستیزی که در آمریکا وجود دارد، در اروپا نیز هست، همان‌طور که در مذاکرات آلماتی، فرانسه نقش پلیس بد را ایفا کرد.